Η κατάσταση του Ασπροπάρη στην Αίγυπτο

15.02.2013
  • ΑΡΧΙΚΗ
  • Νεα
  • Η κατάσταση του Ασπροπάρη στην Αίγυπτο

Λιγότερο από έναν αιώνα πριν, το θέαμα ενός ασπροπάρη να πετάει πάνω από το Κάιρο και να φωλιάζει σε κτίρια της πόλης ήταν αρκετά κοινό. Σήμερα, ο πληθυσμός του Ασπροπάρη στην Αίγυπτο έχει μειωθεί δραματικά λόγω διάφορων απειλών.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη καταγραφή, έξι είδη γύπα ζουν στην Αίγυπτο, αν και μερικά είναι αρκετά σπάνια και δύσκολο να εντοπιστούν. Ένα από αυτά τα είδη είναι ο Γυπαετός (Gypaetus barbatus), ο οποίος είναι σπάνιος κάτοικος των βουνών της Αραβικής Ερήμου και του Νότιου Σινά. Αυτό το μεγάλο μεταναστευτικό πουλί έχει την ιδιαιτερότητα να ρίχνει από πολύ μεγάλα ύψη τα κόκαλα που μαζεύει από τα νεκρά ζώα, με αποτέλεσμα να τα σπάει ώστε να μπορεί να παίρνει τον μυελό από το κόκαλο.

Ο Ασπροπάρης (Neophron percnopterus) είναι ένας από τους πιο κοινούς γύπες στην Αίγυπτο, ενώ το Όρνιο (Gyps africanus) θεωρείται πλέον ιερό, σαν τον Γύπα του Ρούπελ (Gyps rueppellii) που ομοίως αποτελεί σπάνιο είδος. Ο Τόργος (Torgos tracheliotos), τον οποίο συναντούσε κανείς στις ερήμους της χώρας, βρίσκεται πλέον κυρίως στο νοτιοανατολικό μέρος της Αραβικής Ερήμου και θεωρείται «σπάνιος». Τέλος, το έκτο είδος, ο Μαυρόγυπας (Aegypius monachus) είναι ίσως ο πιο σπάνιος.

Αυτοί οι έξι γύπες που συναντώνται στην Αίγυπτο παρουσιάζουν σημαντική μείωση πληθυσμού, σύμφωνα με την Mindy Baha al-Din, η οποίος είναι ειδικός του μη κυβερνητικού οργανισμού «Nature Conservation Egypt» (ο συνεργάτης της BirdLife στην Αίγυπτο). Παρ' όλο που δεν έχει διεξαχθεί καμία μελέτη πρόσφατα για να δείξει το ακριβές μέγεθος του πληθυσμού του γύπα στην Αίγυπτο,  εκείνη είναι πεπεισμένη ότι έχει υποστεί τεράστια μείωση. «Μια από τις κύριες απειλές που θέτει σε κίνδυνο αυτά τα είδη είναι η δηλητηρίαση που παθαίνουν οι γύπες όταν τρέφονται από το κουφάρι κάποιου ζώου, όπως ενός αδέσποτου σκύλου ή γάτας, που έχει δηλητηριαστεί από τον άνθρωπο», αναφέρει.  Σύμφωνα με την Baha al-Din, οι αγρότες χρησιμοποιούν παρασιτοκτόνα για να ξεφορτωθούν τα παράσιτα και έχουν την τάση να χρησιμοποιούν το δηλητήριο αδιακρίτως, με θανατηφόρες συνέπειες για αυτά τα πτωματοφάγα ζώα. Ερευνητές από την Ευρώπη έχουν τοποθετήσει πομπούς σε μερικούς μεταναστευτικούς γύπες για να μπορούν να παρακολουθούν πού πηγαίνουν. «Όταν αυτοί οι πομποί σταματήσουν να εκπέμπουν, σημαίνει ότι το πουλί είναι νεκρό, και στη συνέχεια εμείς μπορούμε να το εντοπίσουμε και να βρούμε τα αίτια του θανάτου του. Και μ' αυτόν τον τρόπο έχουμε μια καλύτερη εικόνα για τις κύριες απειλές ενάντια στο είδος», επισημαίνει. Τον περασμένο χρόνο, τοποθετήθηκαν πομποί σε εννέα ασπροπάρηδες στα πλαίσια του προγράμματος «Η Επιστροφή του Ασπροπάρη» που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και από το Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντης. Έξι από αυτούς τους ασπροπάρηδες διέσχισαν την Αίγυπτο για να φτάσουν στις περιοχές διαχείμασής τους.

«Η μείωση του πληθυσμού άγριων ζώων, όπως της γαζέλας με την οποία τρέφονται κυρίως οι γύπες, είναι άλλος ένας παράγοντας της μείωσης του πληθυσμού τους, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν περνάνε πλέον καραβάνια με καμήλες από το Σουδάν για την Αίγυπτο, στερώντας έτσι μια σημαντική πηγή τροφής από τους γύπες», συνεχίζει η Baha al-Din. Σημαντικές αιτίες θανάτου τους είναι επίσης η ηλεκτροπληξία, όταν συγκρούονται με τις γραμμές ρεύματος, και η σύγκρουση με ανεμόμυλους. Επιπλέον, οι γύπες τρέφονται και σε χωματερές, απορροφώντας  επικίνδυνα υλικά που μπορεί να προκαλέσουν το θάνατό τους, και η Baha al-Din πιστεύει πως «θα έπρεπε να υπάρχει ένα κατάλληλο σύστημα συλλογής αποβλήτων το οποίο θα διαχώριζε αυτά τα επικίνδυνα υλικά από τα υπόλοιπα απόβλητα, ώστε να αποφεύγονταν οι δηλητηριάσεις των πουλιών».

Ακόμα και η πλούσια και ποικίλη άγρια φύση της Αιγύπτου βρίσκεται σε κίνδυνο, σε μικρότερο όμως βαθμό, από τους Μαλτέζους κυνηγούς οι οποίοι κυνηγούν αδιακρίτως σε ένα από τα μεγαλύτερα Εθνικά Πάρκα της Αιγύπτου, το Gebel Elba. Ένας φύλακας του πάρκου από τον Αιγυπτιακό Οργανισμό Περιβαλλοντικών Υποθέσεων δήλωσε πέρυσι ότι Μαλτέζοι λαθροκυνηγοί πιάστηκαν με δύο Τόργους και άλλα πουλιά στο Bir Shalatin, παρ' όλο που η πρόσβαση στο πάρκο ελέγχεται. Η Baha al-Din, που είναι ενήμερη για την ιστορία με τους Μαλτέζους λαθροκυνηγούς, εξηγεί ότι αυτοί οι κυνηγοί σκοτώνουν πουλιά και θηλαστικά χωρίς διακρίσεις, πριν τα εξάγουν λαθραία από τη χώρα για να τα προσθέσουν στην ιδιωτική τους συλλογή με ταριχευμένα ζώα. «Οι αρχές πρέπει να προσπαθήσουν περισσότερο να εμποδίζουν τους λαθροκυνηγούς να μπαίνουν στις προστατευόμενες ζώνες», δηλώνει κατηγορηματικά.

Λίγες μεθοδευμένες ενέργειες έχουν γίνει για την προστασία του Ασπροπάρη μέχρι τώρα, εκτός από την προ ετών δημιουργία μίας ταΐστρας κοντά στην πόλη Shalateen. Ο Mohamed Gad, που ήταν διευθυντής του Εθνικού Πάρκου Gebel Elba, εξηγεί ότι αυτός ο τροφικός σταθμός, τον οποίο επισκέπτονται οικοτουρίστες, δημιουργήθηκε «για να παρέχει στους γύπες τροφή από αμόλυντα πτώματα ζώων που μεταφέρονται από την κοντινή αγορά καμήλας της Shalateen».

 

Πίσω
Συμμαχία 14 χωρών για την προστασία του Ασπροπάρη

Συμμαχία 14 χωρών για την προστασία του Ασπροπάρη

Εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Ευασθητοποίησης για τους γύπες σε Χάσκοβο, Ματζάροβο και Ρους

Εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Ευασθητοποίησης για τους γύπες σε Χάσκοβο, Ματζάροβο και Ρους